Erdal İnönü Kürsüsü

31 Ekim 2007 tarihinde aramızdan ayrılan Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi öğretim üyemiz Prof. Dr. Erdal İnönü’yü saygı ile anıyoruz.

Prof. Dr. Erdal İnönü

---

Prof. Dr. Erdal İnönü, 6 Haziran 1926 tarihinde Ankara'da dünyaya geldi. Türkiye'nin 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ile Mevhibe İnönü'nün oğlu olan Erdal İnönü'nün çocukluğu, dönemin siyasi gelişmeleriyle iç içe geçti.

İlk, orta ve lise öğrenimini Ankara'da yapan Erdal İnönü, 1947'de Fen Fakültesi'nden fizik lisansı diploması aldıktan sonra ABD'ye gitti. California Teknoloji Enstitüsü'nde doktora derecesini tamamlayan Erdal İnönü, ''teorik fizik'' alanında araştırmalar yaptı ve Türkiye'ye döndükten sonra Ankara Üniversitesi'nde asistan olarak göreve başladı.

Askerlik görevinin ardından doçent olan Erdal İnönü, 1957-1960 arasında yeniden ABD'ye giderek çeşitli üniversite ve araştırma enstitülerinde çalıştı.

1964-1974 yılları arasında Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde (ODTÜ) ''Fizik Profesörü'' olarak görev alan Erdal İnönü, üniversitede bölüm başkanlığı, dekanlık ve rektörlük görevlerinde bulundu.

Erdal İnönü, 1974'te Boğaziçi Üniversitesi'ne geçti ve burada fizik profesörlüğünün yanı sıra Temel Bilimler Fakültesi'nde Dekan olarak görev yapmıştır. TÜBİTAK'ın kuruluşuna katkıda bulunan Erdal İnönü, bir süre Temel Araştırmalar Enstitüsü'nde ''kurucu müdürlük'' görevini sürdürdü. Prof. Dr. Erdal İnönü, NATO Fen Komitesi'nin yanı sıra UNESCO Yürütme Kurulunda da görev aldı.

SİYASET DÜNYASINA ADIM

12 Eylül 1980 harekatının ardından, 1983 yılında yeni partilerin kurulmaya başlamasıyla Erdal İnönü de aktif siyasete girdi.

Sosyal Demokrasi Partisi'nin (SODEP) kurucu genel başkanı olan Erdal İnönü, SODEP ile Halkçı Parti'nin birleşmesiyle kurulan Sosyal demokrat Halkçı Parti'nin (SHP) ilk olağanüstü kurultayında bu partinin genel başkanlığına seçildi. Erdal İnönü, SHP Genel Başkanlığı görevini 1993 yılına kadar sürdürdü.

Erdal İnönü, 1986 yılında yapılan ara seçimlerinde İzmir'den milletvekili seçildi; 18. ve 19. Dönemlerde de TBMM'de görev aldı.
 

DYP-SHP KOALİSYONU

Erdal İnönü, 1991 genel seçimlerinden sonra, SHP'nin Doğru Yol Partisi (DYP) ile kurduğu, Süleyman Demirel'in başbakanlığındaki koalisyon hükümetinde Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı.

8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümünün ardından Süleyman Demirel'in 16 Mayıs 1993'te 9. Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra Tansu Çiller'in başbakanlığında DYP-SHP koalisyonu devam ederken, Erdal İnönü genel başkanlığı bırakma kararını açıkladı ve SHP'nin 11 Eylül 1993'teki 4. kurultayında yeniden aday olmadı.

SHP'nin CHP ile birleşmesinin ardından, 27 Mart 1995 tarihinde koalisyon hükümetinin sosyal demokrat kanadında değişikliğe gidildi ve Erdal İnönü Dışişleri Bakanlığı görevini üstlendi. Erdal İnönü, 1995 yılının Mart ayında başladığı bu görevini Ekim ayına kadar sürdürdü.

Erdal İnönü, aktif siyaseti bıraktıktan sonra anılarını kaleme aldı.

Sevinç İnönü ile evli olan Erdal İnönü, İngilizce ve Fransızca biliyordu.

Hayatının önemli bir kesitini temel bilimlere adamıştı...

Profesör Erdal İnönü Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun kuruluşuna katkıda bulunmuştur, TÜBİTAK Temel Araştırmalar Enstitüsü'nde kurucu müdürlük yapmış, fizik alanında verilen Wigner Madalyası'nı almış ve aralarında Sabancı Üniversitesi de olmak üzere ülkemizde birçok üniversitede fizik profesörlüğü yapmış olan İnönü, hayatının önemli bir kesitini temel bilimlere adamıştır.

Profesör Erdal İnönü, Ekim 2002 yılında tedavisi için ABD'ye gidene kadar Sabancı Üniversitesi'nde 'Bilim Tarihi' dersi vermiştir.
 

Erdal İnönü’nün ülkemizin bilimsel gelişimi için yaptıklarını daha da ileriye taşımak, kendisinin bilime olan inancı ve bu alandaki sayısız katkılarını onurlandırmak üzere, Sabancı Üniversitesi’nde Erdal İnönü Kürsüsü kurulmuştur. Bu kürsü Türkiye ve dünyada Erdal İnönü adına kurulacak ilk kürsü olma özelliğini taşımaktadır. Kürsünün amacı, kariyerinin başında olan ve gelecek vaat eden bir genç araştırmacının “Fizik, Matematik ve Bilim Tarihi” alanında yapacağı çalışmaları en az altı yıl boyunca desteklemektir.

Majorana fermions and topological quantum computation

• Supersymmetry in the Majorana Cooper-pair box J. Ulrich, ˙I. Adagideli, D. Schuricht, and F. Hassler Physical Review B 90, 075408, (2014)
• Effects of electron scattering on the topological properties of nanowires: Majorana fermions from disorder and superlatticesI. Adagideli, M. Wimmer and A. Teker Physical Review B 89, 144506, (2014)
• Reentrant topological phase transitions in a disordered spinless superconducting wire M.T. Rieder, P.W. Brouwer, I. Adagideli Physical Review B 88, 060509 (2013)
• Suppression of 2π phase slip due to hidden zero modes in one-dimensional topological supercon-ductors D. Pekker, C.-Y. Hou, D. L. Bergman, S. Goldberg, I. Adagideli, and F. Hassler Physical Review B 87, 064506 (2013)

Spintronics and spin-orbitronics: spin Hall effect and topological insulators

• Spin conductance of diffusive graphene nanoribbons: A probe of zigzag edge magnetization J. Bundesmann, M.H. Liu, I. Adagideli and K. Richter Physical Review B 88, 195406 (2013)
• Universal features of spin transport and breaking of unitary symmetries Ph. Jacquod and I. Adagideli Physical Review B 88, 041305 (2013)
• Universal spatial correlations in random spinor fields JD Urbina, M. Wimmer, D. Bauernfeind, D. Espitia, ˙I. Adagideli and K. Richter Physical Review E 87, 042115 (2013)
• Spin Transistor Action from Hidden Onsager Reciprocity I. Adagideli, V. Lutsker, M. Scheid, Ph. Jacquod, and K. Richter Physical Review Letters 108, 236601 (2012)
• Geometric Correlations and Breakdown of Mesoscopic Universality in Spin Transport I. Adagideli, Ph. Jacquod, M. Scheid, M. Duckheim, D. Loss, and K. RichterPhysical Review Letters 105, 246807 (2010)
• Measurement of spin-dependent conductivities in a two-dimensional electron gas H. Ebrahimnejad, Y. Ren, S. M. Frolov, I. Adagideli, J. A. Folk, and W. Wegscheider Physical Review B 82, 041305 (2010)
• Spin Accumulation in Diffusive Conductors with Rashba and Dresselhaus Spin-Orbit Interaction M. Duckheim, D. Loss, M. Scheid, K. Richter, I. Adagideli, Ph. Jacquod Physical Review B 81, 085303 (2010)
• Electrical probing of the spin conductance of mesoscopic cavities I. Adagideli, J.H. Bardarson, Ph. Jacquod Journal of Physics-Condensed Matter 21, 155503 (2009)

Graphene physics.

• Spin conductance of diffusive graphene nanoribbons: A probe of zigzag edge magnetization J. Bundesmann, M.H. Liu, I. Adagideli and K. Richter Physical Review B 88, 195406 (2013)
• Edge effects in graphene nanostructures: Semiclassical theory of spectral fluctuations and quantum transport J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 205421 (2011)
• Edge effects in graphene nanostructures: From multiple reflection expansion to density of states J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 075468 (2011)
• Interfaces within graphene nanoribbons J. Wurm , M. Wimmer, I. Adagideli, K. Richter, H.U. Baranger New Journal of Physics 11, 095022 (2009)

Mesoscale and nanoscale physics

• Edge effects in graphene nanostructures: Semiclassical theory of spectral fluctuations and quantum transport J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 205421 (2011)
• Edge effects in graphene nanostructures: From multiple reflection expansion to density of states J. Wurm, K. Richter, and I. AdagideliPhysical Review B 84, 075468 (2011)
• Interfaces within graphene nanoribbons J. Wurm , M. Wimmer, I. Adagideli, K. Richter, H.U. Baranger New Journal of Physics 11, 095022 (2009)
• Electrical probing of the spin conductance of mesoscopic cavities I. Adagideli, J.H. Bardarson, Ph. Jacquod Journal of Physics-Condensed Matter 21, 155503 (2009)
• Weak Localization in Mesoscopic Hole Transport: Berry Phases and Classical Correlations V. Krueckl, M. Wimmer, I. Adagideli, J. Kuipers, and K. Richter Physical Review Letters 106, 146801 (2011)

Quantum transport theory

• Universal features of spin transport and breaking of unitary symmetries Ph. Jacquod and I. Adagideli Physical Review B 88, 041305 (2013)
• Universal spatial correlations in random spinor fields JD Urbina, M. Wimmer, D. Bauernfeind, D. Espitia, I. Adagideli and K. Richter Physical Review E 87, 042115 (2013)
• Spin Transistor Action from Hidden Onsager Reciprocity I. Adagideli, V. Lutsker, M. Scheid, Ph. Jacquod, and K. Richter Physical Review Letters 108, 236601 (2012)
• Edge effects in graphene nanostructures: Semiclassical theory of spectral fluctuations and quantum transport J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 205421 (2011)
• Weak Localization in Mesoscopic Hole Transport: Berry Phases and Classical Correlations V. Krueckl, M. Wimmer, I. Adagideli, J. Kuipers, and K. Richter Physical Review Letters 106, 146801 (2011)
• Geometric Correlations and Breakdown of Mesoscopic Universality in Spin Transport I. Adagideli, Ph. Jacquod, M. Scheid, M. Duckheim, D. Loss, and K. Richter Physical Review Letters 105, 246807 (2010)
• Semiclassical approach to the ac conductance of chaotic cavities C. Petitjean, D. Waltner, J. Kuipers, I. Adagideli, K. Richter Physical Review B, 80 115310 (2009)

Semiclassics and other asymptotic methods in physics

• Edge effects in graphene nanostructures: Semiclassical theory of spectral fluctuations and quantum transport J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 205421 (2011)
• Edge effects in graphene nanostructures: From multiple reflection expansion to density of states J. Wurm, K. Richter, and I. Adagideli Physical Review B 84, 075468 (2011)
• Weak Localization in Mesoscopic Hole Transport: Berry Phases and Classical Correlations V. Krueckl, M. Wimmer, I. Adagideli, J. Kuipers, and K. Richter Physical Review Letters 106, 146801 (2011)
• Semiclassical approach to the ac conductance of chaotic cavities C. Petitjean, D. Waltner, J. Kuipers, I. Adagideli, K. Richter Physical Review B, 80 115310 (2009)

İnanç Adagideli tarafından 14 Eylül 2013 tarihinde Feza Gürsey yaz okulları dahilinde “Erdal İnönü Topolojik Materyallerin Teori ve Uygulamaları" dersi verilmiştir. Topolojik materyallerin fiziği ve uygulamalarına giriş niteliği taşıyan yaz okulunda, alt başlıklar halinde “Topolojik materyallerin teori ve uygulamaları, Topolojik yarıiletkenler, Topolojik süperiletkenler, Topolojik band yapıları, Kirli topolojik materyaller, Uygulamalar: topolojik elektronik ve bilişim” konuları anlatılmıştır.