Kuraklığa ve Hastalıklara Dayanıklı Buğday için 1 Milyon Euro Fon
Uluslararası Buğday Genom Dizileme Konsorsiyumu (International Wheat Genome Sequencing Consortium - IWGSC) yaptığı açıklamada, çeşitli buğday kromozomlarının fiziksel haritalarının çıkarılması için önümüzdeki altı aylık sürede Bayer CropScience (BCS)şirketinden yaklaşık 1 milyon Euro destek alacağını duyurdu. BCS’nin bu katkısının amacı, kuraklığa ve hastalıklara dayanaklı buğday geni araştırmalarını desteklemek.
Dev projede Türkiye’den sadece Sabancı Üniversitesi Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik Programı Öğretim Üyesi Hikmet Budak’ın liderliğindeki, 7 kişilik proje grubu yer alıyor.
Sabancı Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, projenin Türkiye ayağında; TÜBİTAK ve Avrupa Birliği destekli 1AL ve 5D kromozomunun yanında bir kromozomun daha fiziksel haritalamasının çıkarılması çalışmalarını yürütecek. Bu kromozomlar özellikle kuraklık, kalite ve hastalık genlerini taşımaktadır. Dolayısıyla, yapılacak çalışmalar ülkemizin en önemli besin kaynağı durumunda olan buğdayda hızlı bir kazanç sağlama ve gıda güvenliği açısından da önemlidir. Sabancı Üniversitesi’ndeki proje ekibi, ortaya konan kromozomlarda bulunan genlerin gerçek/fiziksel yerleri ve ilgili gen ve markörlerini ilk önce Türkiye’deki kamu ve özel kurumlardaki araştırmacıların kullanımına açacaktır.
Uluslararası Buğday Genom Dizisi Konsorsiyumu kapsamındaki çalışmalar Türkiye dışında; İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, İsviçre, Çek Cumhuriyeti, Norveç, Estonya, Rusya, Hindistan, Çin, Japonya, Avustralya, İsrail ve Amerika’da devam etmektedir.
Buğday Genom Dizisi Projesi hakkında:
Buğday genomunun DNA dizisi, buğday genlerinin işlevlerini belirlemek ve incelemek için çok önemli bir araç olmanın yanında, yüksek verimli yeni genotiplerin geliştirilmesinde de yardımcı olacak.
Projeye aktarılan fon ile kuraklığa ve hastalıklara dayanıklı, yeni ve daha sürdürülebilir buğday genotiplerinin geliştirilmesine yardımcı olacak kaynaklar üretilmesi ve dünya çapında bitki üreticileri ve çiftçilerin üretim programlarının hızlanması bekleniyor.
Sabancı Üniversitesi proje ekibi hakkında:
Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik Programı Öğretim Üyesi Hikmet Budak ve ekibi 2005 yılından bu yana TÜBİTAK ve Avrupa Birliği 7. Çerçeve Programlar destekleri ile bu alandaki çalışmalarına devam ediyor.
Prof. Dr. Hikmet Budak, doktorasını Amerika Nebraska Lincoln Üniversitesi’nden genetik ve ıslah anadalı ve istatistik yandalı olarak aldı. Doktorasını aldıktan sonra aynı üniversitede bitki genetiği koordinatörü olarak görev yaptı. 2004 yılında Türkiye’ye dönerek Sabancı Üniversitesi Mühendislik Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik Programı Öğretim Üyesi olan Dr. Budak, 2006 yılında TÜBA ödülü ve Amerika’dan Worldcomp06 başarı ödülünü aldı. Budak’ın araştırma konusuna ilişkin makalesi son olarak dünyaca ünlü bilim dergisi Nature' da yer buldu.
Uluslararası Buğday Genom Dizisi Konsorsiyumu (IWGCS) Hakkında:
57 ülkede 1000’den fazla üyesi bulunan IWGSC, 2005 yılında buğday yetiştiricileri, bitkibilimciler, kamu ve özel sektörün tohum üreticileri tarafından 2005 yılında kurulmuş uluslararası bir işbirliği ortaklığıdır. IWGSC’nin vizyonu, ekmeklik buğday için tohum üreticilerinin daha gelişmiş türler üretmesini; buğday, hububat ve bitkilerde temel araştırmalar için çıkış noktası oluşturulmasını sağlayacak; kamuya açık, kaliteli bir genom dizisi çıkarmaktır.
Konuya dair IWGCS tarafından yayınlanan basın bülteni için tıklayınız: