Tarihin en büyük 'araştırmada mükemmellik' ödülü
Tarihin en büyük 'araştırmada mükemmellik' ödülü
Grafen Projesi (Graphene Project) Geleceğin Yükselen Teknolojisi Projesi seçildi
Avrupa Komisyonu, AB 7.Çerçeve Programı ICT (Bilgi ve İletişim Teknolojileri) Alanı Kapsamında, Grafen Projesini Avrupa’nın ilk 10 yıllık, 1 milyar Avro’luk iki FET Amiral Gemisi Projelerinden biri olarak seçti.
Grafen Projesi, grafen ve grafenle ilgili katmanlı malzemeleri akademik laboratuarlardan topluma taşıyarak pek çok sektörde çığır açmayı, Avrupa genelinde ekonomik büyüme ve istihdam sağlamayı amaçlıyor.
Grafen Amiral Gemisi Projesi, 30 aylık hazırlanma süreci boyunca iletişim alanına odaklanarak bilişim ve bilgi işlem teknolojileri, ulaşım sektörü ve enerji teknolojisi ile sensörler alanlarında bunları destekleyen uygulamalara yoğunlaşacaktır.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) da, Grafen Projesi’ne katılım için Avrupa Komisyonu tarafından beklenen ulusal desteği projenin her aşamasında sağlamış ve AB Nezdinde lobi faaliyetleri gerçekleştirmiştir.
Sabancı Üniversitesi, Grafen Projesi’ne Türkiye’den katılan tek kurum oldu.
Doç. Dr. Selmiye Alkan Gürsel’in yürütücü ve Dr. Burcu Saner Okan’ın araştırmacı olduğu ekip, grafenin enerji uygulamaları, özelikle de grafenin yakıt pillerindeki kullanımları konusunda yapacağı araştırma çalışmaları ile projeye katkı sağlayacaktır. Yakıt pili konusundaki konsorsiyumda Türkiye tek ortak olduğundan, projeden çıkacak sonuçlar ülkemizin bu alandaki hem bilimsel hem de teknolojik açılardan gelişimine katkıda bulunacaktır. Bu proje, Sabancı Üniversitesi’nin grafen alanındaki mevcut çalışmalarına katkı sağlayarak, bu alanda bir yetkinlik merkezi oluşturacaktır ve yeni ortaklıkların oluşturulmasına da imkan sağlayacaktır. Ayrıca, Türkiye’de grafen ile ilgili oluşturulacak konsorsiyumların projede yer alan Avrupa’daki ortaklara işbirliklerinin kurulmasında arabuluculuk yapabilecek ve Türkiye’nin uluslararası platformda adının duyurulmasını sağlayacaktır.
Henüz on yaşına bile basmayan ve mucitleri Manchester Üniversitesi öğretim üyeleri Profesör Andre Geim ve Profesör Kostya Novoselov’a 2010 Nobel Fizik Ödülü’nü kazandıran grafen adlı malzeme, bilim çevrelerinin yoğun ilgisini çekmektedir. Grafende bir araya gelen benzersiz üstün özellikler, bu malzemenin çok çeşitli alanlarda çığır açıcı teknolojiler için başlangıç noktası olarak kullanılabileceğine işaret etmektedir.
Bugünkü açıklamayla birlikte Avrupa’da yeni ve benzeri görülmemiş ölçekte ortak, eşgüdümlü bir proje başlatılıyor. Grafen Amiral Gemisi çatısı altında, teknolojik yenilikçilikte çığır açmayı hedefleyen bir akademi-endüstri konsorsiyumu kurulacaktır. Çalışmalar, malzeme üretiminden bileşenlere ve sistem entegrasyonuna kadar tüm değer zincirini kapsayarak grafenin benzersiz özelliklerinden yararlanan bir dizi somut hedefe yönelik ilerleyecektir.
Bu malzemenin kullanılabileceği önemli uygulama alanları arasında hızlı elektronik ve optik cihazlar, işlevsel hafif bileşenler ve gelişmiş piller yer almaktadır. Grafen teknolojilerinin mümkün kılabileceği yeni ürünlerden bazıları, elektronik kağıt ve bükülebilir kişisel iletişim cihazları gibi hızlı, esnek ve sağlam tüketici elektroniği ürünleri ve enerji verimliliği yüksek uçaklar olarak sayılabilir. Grafenin uzun vadede yeni bilgisayar paradigmalarını ve yapay retina gibi çığır açan tıbbi uygulamaları doğurması da beklenmektedir.
2013 yılında başlayacak olan Grafen Amiral Gemisi Projesi, ilk 30 ay için 54 milyon Avro bütçeyle 17 Avrupa ülkesinden 126 akademik ve endüstriyel araştırma grubunu bir araya getirecektir. Girişimin başlamasından kısa süre sonra yapılacak açık çağrıyla 20-30 grubu daha bünyesine katarak genişleyecek olan proje, bu şekilde mühendislik bakımından da daha sağlam bir yapıya kavuşacaktır.
Proje, İsveç’in Göteburg kentinde bulunan Chalmers Teknik Üniversitesi eşgüdümünde yürütülecektir. Proje direktörü Profesör Jari Kinaret, 15 çalışma paketinin başkanlarıyla birlikte araştırma faaliyetlerinin yönetimini üstlenecektir. Yönetim ekibine, Nobel Ödüllü bilim insanları Sir Andre Geim (başkan), Albert Fert, Klaus von Klitzing ve Sir Kostya Novoselov ile Nokia ve Airbus’tan sektör temsilcileri ve global grafen araştırma topluluğundan iki temsilcinin bulunduğu Bilimsel Danışma Kurulu destek verecektir.
Chalmers Teknik Üniversitesi öğretim üyesi ve proje direktörü Profesör Jari Kinaret, “Proje çok kapsamlı olsa da her alana uzanmayacak” diyor. “Örneğin grafen ekran konusunda Kore ile rekabet etmeyi planlamıyoruz. Ancak grafen üretimi elbette projemizin merkezini oluşturuyor” diyor.
Graphene Projesi daha sonra kapsamını genişleterek birçok yeni grubu ve faaliyeti bünyesine katacaktır. Uygulamanın hazırlanma aşamasından sonraki bölümleri henüz kesinleşmemiş olduğundan, Avrupa Birliği Horizon 2020 araştırma programının önemli tartışma başlıklarından birini oluşturmaktadır.
AB Geleceğin Yükselen Teknolojisi FET Amiral Gemisi Programı hakkında bilgi için : http://cordis.europa.eu/fp7/ict/programme/fet/flagship/home_en.html